Lance

W dziele Janusza Wielhorskiego znajduje się taki opis: „Lanca w pełni rozkwitu swej sławy wojennej w okresie epopei napoleońskiej - podczas której zasłużyła sobie w polskich rękach na zaszczytne miano królowej broni - była istotnie bronią straszną. Co więcej, jej niezwykłe zalety ujawniały się nie tylko przy masowym użyciu w szarży ale i to przede wszystkim, w pojedynczym spotkaniu z wrogiem na polu walki, w zamęcie bitewnym, w podjeździe, w każdych dosłownie okolicznościach i w każdym terenie.

Historia wojen napoleońskich dostarcza nam przykładów piorunujących sukcesów lancy, odniesionych już nie tylko pośród zabudowań, ale nawet w terenach górskich (Pireneje, Kalabria).

Lanca opromieniła sławę oręża polskiego i imię samej Polski; już z tej tylko racji należy się więc tej broni specjalny rozdział w historii uzbrojenia".
Historia lancy jeszcze się nie skończyła - jeszcze trwa. Kontynuuje ją Szwadron Jazdy Wojska Polskiego, Szwadron Jazdy R.P. im. 1 Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego i cały szereg Stowarzyszeń Kawaleryjskich i Harcerskich Drużyn Jeździeckich w Polsce. Wprawdzie jest to kontynuacja wyłącznie pokojowa - w czasie konkurencji władania białą bronią na zawodach kawaleryjskich, w czasie pokazów i defilad - jednak pamięć o lancy została przywrócona i liczni widzowie mogą podziwiać kunszt władania tą bronią przez współczesnych kawalerzystów. Cieszy się też wielkim zainteresowaniem licznych kolekcjonerów.

Jakie są współczesne lance? W bardzo nielicznych przypadkach możemy spotkać na zawodach oryginalne lance francuskie - wz. 1913, w które uzbrojone były przedwojenne polskie pułki kawalerii, zdarzają się też, produkowane amatorsko kopie - często daleko odbiegające od oryginałów.

Szwadron Jazdy WP używa lanc produkowanych przez firmę MG. Lance te po zastosowaniu uwag zawartych w ekspertyzach Muzeum Wojska Polskiego są kopią maksymalnie zbliżoną do historycznego pierwowzoru - lancy francuskiej wz. 1913.

Na I Zjeździe Stowarzyszeń Kawaleryjskich w 2002 r. ustalono minimalne parametry jakim powinna odpowiadać lanca używana na zawodach kawaleryjskich. A więc nie może być krótsza niż 280 cm., lżejsza niż 1,3 kg., musi mieć stalowy grot i tylec.
Tym przepisom odpowiada lanca konkursowa MG ( długość 281 cm., waga 1,40 kg. posiadająca temblak i pętlę na nogę - lanca stalowa).

Ostatnim „dzieckiem" firmy MG są lance składane-skręcane z dwóch części, stalowe, malowane na czarno. Po rozkręceniu mieszczą się w każdym samochodzie, nie sprawiając kłopotów w transporcie. Są to lance francuskie wg wzoru 1913 i lance pruskie wz. 1893.

Firma MG oferuje też lance francuskie w wykonaniu specjalnym, w całości wykonane ze stali nierdzewnej - „srebrzyste". Tak wykonana lanca może być przeznaczona na niekonwencjonalny prezent lub nagrodę.

Marek Gajewski

Lance